Artykuł sponsorowany
Redakcja nie ponosi odpowiedzialności za treść artykułu i osobiste poglądy autora.
Niedobór snu najczęściej prowadzi do złego samopoczucia i rozdrażnienia, a także powoduje ból głowy. Nie ulega wątpliwości, że wyspani ludzie funkcjonują o wiele sprawniej, mają lepszą przemianę materii i dobrze radzą sobie z rozwiązywaniem problemów. Zdrowy sen nie tylko przyczynia się do regeneracji organizmu, lecz również jest naturalnym lekarstwem, które chroni przed rozwojem niebezpiecznych chorób. Zdarza się, że odpoczynek jest zakłócany głośnym chrapaniem – jednym z głównych objawów bezdechu sennego. Czym charakteryzuje się obturacyjny bezdech senny i jak sobie z nim radzić?
Zespół bezdechu sennego (ang. SAS – Sleep Apnoea Syndrome) to epizody spłycenia lub całkowitego zatrzymania oddechu w czasie snu. Ograniczenie przepływu powietrza przez drogi oddechowe trwa zazwyczaj 10 sekund, a spadek saturacji wynosi nawet do 4% w stosunku do standardowego dotlenienia.
Najbardziej rozpoznawalnym objawem bezdechu sennego jest głośne chrapanie, uniemożliwiające spanie osobie leżącej obok. Należy zaznaczyć, że chory nie zdaje sobie z tego sprawy i jedyne co mu dolega, to poranne bóle głowy i uczucie ogólnego zmęczenia. Przerwy w oddychaniu są spowodowane zbyt dużym zwężeniem dróg oddechowych, co może się powtarzać nawet kilkaset razy w ciągu nocy.
Osoba cierpiąca na bezdech senny często narzeka na złe samopoczucie i niewyspanie, mimo pozornie przespanej nocy. Skutkuje to niedotlenieniem całego organizmu, ponieważ takie epizody uniemożliwiają przepływ odpowiedniej ilości powietrza do płuc. Oprócz głośnego chrapania, chory wierci się w łóżku, nie może obrać odpowiedniej pozycji do spania bądź śpi niespokojnie.
Nocne objawy bezdechu sennego:
Dzienne objawy osób zmagających się z bezdechem sennym:
Ta uciążliwa przypadłość dotyka najczęściej kobiet w okresie menopauzy lub pań cierpiących na niektóre choroby o podłożu hormonalnym np. akromegalia, niedoczynność tarczycy. Szacuje się, że nawet 40% mężczyzn powyżej 40. roku życia zmaga się ze spłyceniem lub zatrzymaniem oddechu w trakcie snu. Jednakże nie są to jedyne przyczyny powstawania bezdechu sennego.
Należy zaznaczyć, że podstawowym podłożem problemów z oddychaniem w trakcie snu są nieprawidłowości w budowie górnych dróg oddechowych, które w konsekwencji prowadzą do zapadania ścian gardła. Wspomniane zaburzenia to między innymi:
Zespół bezdechu sennego to schorzenie, które może pojawiać się u osób nadużywających alkoholu lub spożywających go bezpośrednio przed zaśnięciem, uzależnionych od nikotyny oraz cierpiących na różne choroby przewlekłe, takie jak nadciśnienie tętnicze, cukrzyca, choroba niedokrwienna serca etc. Osoby otyłe są szczególnie narażone na bezdech senny. Do spłycenia oddechu dochodzi również po zażyciu silnych leków nasennych lub uspokajających.
Nie ulega wątpliwości, że zapobieganie rozwojowi schorzenia jest o wiele korzystniejsze, niż samo leczenie bezdechu sennego. Aby zmniejszyć ryzyko wystąpienia OBS, warto w czasie snu spać na boku. Niektórzy uważają, że niektóre tabletki i aerozole są w stanie poradzić sobie z nieprawidłowościami w budowie dróg oddechowych – nic bardziej mylnego. Przyjmowanie niesprawdzonych preparatów może zaszkodzić i dodatkowo spotęgować problem.
Należy przestrzegać kilku ważnych zasad, aby nie narazić się na zaburzenie oddychania w czasie spoczynku. W tym celu trzeba pamiętać o regularnym wysiłku fizycznym i utrzymywać prawidłową masę ciała, aby nie dopuścić do nadwagi lub otyłości. Nie wolno również spożywać napojów alkoholowych i palić papierosów bezpośrednio przed snem. Aby dodatkowo zmniejszyć prawdopodobieństwo wystąpienia bezdechu sennego, należy kłaść się o tej samej porze i budzić się o regularnych godzinach.
W diagnostyce OBS wykorzystuje się polisomnografię, czyli badanie polegające na całonocnym monitorowaniu organizmu pacjenta w trakcie spoczynku. Osoba cierpiąca na zaburzenia snu zostaje podłączona do aparatury medycznej, która rejestruje ruchy gałek ocznych oraz aktywność bioelektryczną mózgu.
Dodatkowo – lekarz przeprowadza badanie EKG, a także zwraca szczególną uwagę na objawy zakłócające nocny spoczynek, czyli mimowolne ruchy kończyn, chrapanie, częstą zmianę pozycji itp.
Rozpoznanie zespołu bezdechu sennego wymaga natychmiastowego wdrożenia właściwej terapii. Leczenie pacjenta polega przede wszystkim na zlikwidowaniu głównego powodu, odpowiedzialnego za tę dolegliwość, najczęściej nadwagi lub otyłości. Nadmierna ilość tkanki tłuszczowej w dużym stopniu przyczynia się do zwiększenia obwodu szyi, co zwykle skutkuje obciążeniem górnych dróg oddechowych. Osoby chcące poradzić sobie z OBS powinny podjąć aktywność fizyczną, a także zmienić nawyki żywieniowe w celu zrzucenia zbędnych kilogramów.
Nowoczesną metodą, polegającą na utrzymaniu stałego ciśnienia w drogach oddechowych, jest zastosowanie aparatu CPAP. Maska, zakładana na nos osoby cierpiącej na bezdech senny, generuje dodatnie ciśnienie, co chroni przed zapadaniem się ściany gardła i utratą drożności.
Aby ukrócić epizody ograniczenia przepływu powietrza na poziomie gardła, warto rozważyć zakup wewnątrzustnych aparatów ortodontycznych, zakładanych na noc. Wysuwają one w znacznym stopniu żuchwę, co zapewnia drożność dróg oddechowych w trakcie snu.
W ciężkich przypadkach jedyną skuteczną metodą będzie leczenie zabiegowe. Operacja przegrody nosowej, wycięcie migdałków podniebiennych lub korekcja zwężonej cieśni gardzieli najczęściej pozwala raz na zawsze pożegnać się z uciążliwym bezdechem sennym.
Konsekwencje wynikające z nieleczonego OBS mogą być bardzo niebezpieczne zarówno dla zdrowia, jak i życia człowieka. Tylko nieliczni wiedzą, że ta dolegliwość prowadzi do poważnych następstw, trudnych w eliminacji. Czasami unikanie używek i wprowadzenie aktywności fizycznej nie jest wystarczającym rozwiązaniem, a nieleczony bezdech senny skutkuje rozwojem chorób serca. Wysokie ciśnienie krwi, cukrzyca, zawał serca lub udar mózgu również mogą być rezultatem ignorowania objawów zespołu bezdechu sennego.
Obturacyjny bezdech senny w dużym stopniu wpływa na jakość życia człowieka. OBS nie tylko obniża jakość snu, ale także utrudnia wykonywanie codziennych czynności, powoduje ból głowy, ogólne zmęczenie oraz znacznie obniża koncentrację. Diagnostyka i odpowiednie leczenie z pewnością pozwolą pacjentowi prawidłowo funkcjonować. W żadnym razie nie należy bagatelizować charakterystycznych objawów bezdechu sennego, ponieważ ta dolegliwość może w konsekwencji prowadzić nawet do śmierci.
Zdjęcie główne: Kampus Production/pexels.com
